Chiesa di S. Antimo sopra i Canali

 

De Sant Antimo Kerk boven de Kanalen

 

Aan de hand van dit architectonische complex, dat later de naam La Tarsinata kreeg, kunnen we een groot deel van de religieuze en sociale historie van de stad nagaan. Van de XIIIe tot de XIXe eeuw en tot op de dag van vandaag speelt het complex een belangrijke rol in Piombino. Het oorspronkelijke Gotische kerkgebouw dat uit de typisch Toscaanse steensoort Pietra Albarese is gebouwd, stamt uit de XIIIe eeuw. De rijke zeeliedengilde wilde destijds dat deze kerk er kwam en zo geschiedde.

De naam is gebaseerd op de ‘Canali’, de fontein die in 1248 in opdracht van de republiek van Pisa werd gebouwd. Rond de XVIe – XVIIe eeuw werd het Zusters Clarissen van Sint Anastasia Klooster toegevoegd aan de kerk. De zusters bleven hier tot het begin van de negentiende eeuw, totdat de kerk werd ontheiligd en in opdracht van prinses Elisa Baciocchi tot een ziekenhuis werd omgebouwd.

De kerk werd als vervanging van de Sint Lorenzo parochie gebouwd en bestond in de eerste instantie uit slechts één gedeelte, inclusief de klokkentoren. De kerk en de toren werden tegelijkertijd gebouwd om zo min mogelijk hinder van de ongelijke ondergrond te ervaren. Later waren de doeleinden van deze twee gebouwen echter niet meer hetzelfde aangezien de toren als uitkijk- en verdedigingstoren moest worden gebruikt in de Havendok onder Jacob de Derde. De toren kreeg zodoende voorrang op de voltooiing van de bouw van de kerk en het latere klooster. Dit is af te lezen uit de datering van de keramieken van de toren. In de decoratie van het oudste en hoogste deel van de toren bevinden zich namelijk keramieken die minstens 20-30 jaar ouder zijn dan de keramieken die gebruikt zijn voor het bekleden van het gewelf van de apsis in de kerk. De toren werd verhoogd en in de tweede helft van de XVe eeuw kreeg het zijn functie als verdedigingstoren van de Darsena, de Havendok. Hier komt de naam ‘Torre della Tarsinaia’ of ‘Tarsinata’ dan ook vandaan. Door de verhoging van de toren werd een gedeelte van de bakstenen boogjes aan de bovenkant verwijderd en vervangen door kantelen in de stijl van de Welfen. Dit is te zien op fresco’s van Vasari en in de zichten op Piombino van de Nederlandse uitzichtengraveur en -illustrator Pieter Mortier die van 1661 tot 1711 leefde. De kantelen die vandaag de dag te zien zijn hebben de stijl van de Ghibellijnen, die te herkennen is aan de zwaluwstaart vormen.

De toren is het enige overblijfsel van het verdedigingscomplex van de Porta a Mare della Cittá e della Darsena, de Poort aan Zee van de Stad en de Havendok, hedendaags beter bekend als il ‘Porticciolo’, het haventje.